Ulusal Mesleki Yeterlilik Sisteminin kurulmasındaki temel amaç eğitim ile iş yaşamının nitelik talepleri arasında işlevsel bir bağ kurmaktır. Bu sistem Türkiye'nin küresel ekonomide rekabet edebilmesi için ihtiyaç duyduğu nitelikli işgücünün yetiştirilmesini sağlayacaktır. İş dünyasının işgücüne yönelik mevcut ihtiyaçları ve geleceğe dönük eğilimleri, hazırlanmasına katkı sağlayacağı ulusal meslek standartları yoluyla eğitim sistemine yansıyacaktır. Yine eğitim dünyası da, amaçlarından birisi olan nitekli iş gücünün yetiştirilmesini bu sistem sayesinde etkin ve esnek bir şekilde gerçekleştirecektir. Bu sistemin en güçlü yönlerinden birisi, hayat boyu öğrenme anlayışını kabul etmesidir. Bu kapsamda herhangi bir eğitim almadan çalışarak beceri edinen bireyleri sahip oldukları becerileri belgelendirmeleri, bireylere farklı meslekler veya sektörler arasında yatay ve dikey geçişleri sağlaması, bulunduğu sektörde ve icra ettiği meslekte ortaya çıkan yeni gelişmeleri esnek bir şekilde mesleğine yansıtabilmesi ve bunu belgelendirebilmesi gibi imkanlar bu sistem sayesinde mümkün olacaktır.

Bu sistemde koordinasyon MYK tarafından sağlanmakta, MYK sistemde izleme, değerlendirme, görevlendirme ve yetkilendirme görevlerini üstlenmektedir. Kurumun faaliyet alanı eğitim ve istihdam kesimini birlikte ilgilendirdiğinden bütün karar süreçlerinde de ilgili sosyal tarafların katkılarının esas alındığı bir yaklaşım benimsenmiştir. Ulusal Mesleki Yeterlilik Sistemi’nin bileşenleri olan ulusal meslek standartları ve ulusal yeterlilikler; sektörlere ve mesleklere ilişkin yetkinliği ve temsil gücü olan ve MYK tarafından yetkilendirilmiş kamu kurum/kuruluşları, işçi, işveren, meslek örgütleri ve sivil toplum örgütleri tarafından iş dünyasının ihtiyaçları ve geleceğe dönük eğilimleri ile eğitim dünyası ve diğer sosyal tarafların katkılarının esas alınması suretiyle hazırlanmaktadır. Ulusal meslek standartlarının hazırlanması, sınav ve belgelendirme sürecinde ölçme ve değerlendirmeyi sağlayacak ulusal yeterliliklerin hazırlanmasında temel girdi oluşturmaktadır. Sınav ve belgelendirme süreci de MYK’nın gözetimi ve denetimi altında gerçekleştirilmektedir. Belgelendirilmek istenilen yeterliliklerde TÜRKAK ya da Avrupa Akreditasyon Birliği ile çok taraflı tanıma anlaşması imzalamış akreditasyon kurumlarından TS EN ISO/IEC 17024 (Uygunluk Değerlendirmesi - Personel Belgelendirmesi Yapan Kuruluşlar İçin Genel Şartlar) standardına uygun oluşturulmuş sistem dâhilinde akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları MYK tarafından yetkilendirilerek bu kuruluşların yaptığı sınavlarda başarılı olanlara MYK belgelerinin verilmesi sağlanmaktadır.

(UMS) bir mesleğin başarı ile icra edilebilmesi için Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından kabul edilen gerekli bilgi, beceri, tavır ve tutumların neler olduğunu gösteren asgari normdur.

Ulusal meslek standartları en geç beş yılda bir yeniden değerlendirilerek güncellenmektedir. Beş yıllık süre dolmadan gelen güncelleme talepleri de MYK tarafından belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde değerlendirilmekte ve taleplerin değerlendirilmesi sonucunda güncelleme yapılmasına karar verilen ulusal meslek standartları ile ilgili güncelleme çalışmaları yürütülmektedir.

Ulusal meslek standartları, bireylerin mesleğini icra edebilmesi için gerekli bilgi, beceri, tavır ve tutumların neler olduğunu tanımlamakta bir diğer ifade ile mesleklerin profilini ortaya koymaktadır. Söz konusu standartlar, sektörün ihtiyaçları doğrultusunda, MYK tarafından görevlendirilen sektörünü temsil kabiliyetine sahip kurum/kuruluşlarca ya da MYK tarafından oluşturulan meslek ve sektörle ilgili tarafların temsil edildiği (kamu kesimi ve sosyal taraf temsilcilerinin yer aldığı) çalışma gruplarınca hazırlanmaktadır. Bu sayede meslek standartları, ilgili meslekte istihdam edilen bireylerden iş piyasasının talep ettiği nitelikleri tanımlamaya imkân sağlamaktadır. Ulusal meslek standartları temel alınarak hazırlanan ulusal yeterliliklerde yürütülen ölçme, değerlendirme ve belgelendirme faaliyetleri iş piyasasının talep ettiği niteliklere sahip bireylerin belirlenmesinde önemli bir rol üstlenmektedir. Bu bağlamda ulusal meslek standartları ölçme, değerlendirme ve belgelendirme şartlarının tanımlandığı ulusal yeterliliklere girdi teşkil etmektedir. Ulusal meslek standartları, orta öğretim düzeyinde Milli Eğitim Bakanlığı ve yükseköğretim düzeyinde üniversiteler tarafından meslekî ve teknik eğitim ve öğretim programları ile de uyumlu hale getirilmekte ve bu sayede iş piyasasının talep ettiği meslek profiline uygun bireylerin yetişmesine katkı sağlamaktadır. İş analizine dayalı ve iş piyasasının ihtiyaçları doğrultusunda hazırlanan ulusal meslek standartları; iş piyasasında faaliyet gösteren kuruluşlara insan kaynakları yönetim süreçlerinde (görev tanımlarının oluşturulması, personel seçiminin yapılması, eğitim, performans değerleme, iş değerleme vb.) kullanabilmeleri açısından önemli girdi sağlamaktadır.

lusal yeterlilikler; - Ulusal ya da uluslararası meslek standartları temel alınarak hazırlanan, - Öğrenme, ölçme-değerlendirme amacıyla kullanılan, - Bireylerin mesleğini başarı ile icra etmesi için sahip olmaları gereken bilgi, beceri ve yetkinlikler ile bu bilgi, beceri ve yetkinlikleri kanıtlamaları için nasıl bir ölçme ve değerlendirme sürecinden geçmeleri gerektiğini açıklayan, - MYK tarafından onaylanarak yürürlüğe giren teknik dokümanlardır.

Ulusal meslek standartları (UMS); bir mesleğin başarı ile icra edilebilmesi için gerekli bilgi, beceri, tavır ve tutumların neler olduğunu tanımlamakta bir diğer ifade ile mesleklerin profilini ortaya koymaktadır. Ulusal yeterlilikler ise, meslek standartlarını temel alarak geliştirilmekte ve ilgili ulusal yeterlilikte MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi sahibi olmak isteyen bireylerin nasıl bir ölçme ve değerlendirme sürecine tabi tutulacağına, başarı ve belgelendirme şartlarına ilişkin unsurları içermektedir. Ulusal yeterlilikler ile uyumlu ölçme, değerlendirme ve belgelendirme faaliyetleri MYK tarafından yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşlarınca gerçekleştirilmektedir. Yapılan sınavlar sonucu başarılı olan bireylere MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi verilmektedir.

Hayat boyu öğrenmenin ve sürekli eğitimin desteklendiği ülkeler arasında hareketliliğin amaçlandığı Ulusal Mesleki Yeterlilik Sisteminde, kişilerin birden fazla alanda yeterlilik belgesine sahip olabilmeleri mümkündür. Kişi mevcut belgesiyle çalıştığı işinden memnun olmadığında yeni yeterliliklere göre eğitim alarak ve kendisini geliştirerek yatay ve dikey geçişlerle farklı yeterliliklerde ve seviyelerde belge alma imkânına sahiptir.

Sınav ve belgelendirme süreci, belirlenen ulusal yeterliliklerde akredite olmuş ve MYK tarafından yetkilendirilmiş kurum/kuruluşlarca yürütülmektedir. Belgelendirme için gerekli tüm işlemler MYK’nın gözetim ve denetimi altında, ilgili yeterlilikte yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşu tarafından yürütülmektedir. Yetkilendirilmiş kuruluşun yapacağı ölçme ve değerlendirme sonucunda belgelendirilmesi uygun olan kişilere MYK Yönetim Kurulu’nun onayı ile MYK Mesleki Yeterlilik Belgeleri verilmektedir. Mesleki Yeterlilik Belgesi almak için gereken şartlar ise her meslek için geliştirilen Ulusal Yeterliliklerle belirlenmektedir. Buna göre MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi almak isteyen adaylar ilgili yeterlilikte yetkilendirilmiş personel belgelendirme kuruluşlarından birine başvururlar. Bu konuda yürütülen işlemlerin detayları MYK tarafından çıkarılan Mesleki Yeterlilik, Sınav ve Belgelendirme Yönetmeliği ile belirlenmiştir.

Farklı kuruluşlarda birim birleştirme yapılabilir. Örneğin; İnşaat Boyacısı ulusal yeterliliğinin A1 birimindeki sınavlara X yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşunda, A2 birimindeki sınavlara Y yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşunda girilebilir. Tüm yeterlilik birimlerinden başarılı olunması halinde en son sınavlarına girilen kuruluş belge talebi oluşturabilir. - Farklı kuruluşlarda aynı yeterlilik birimi için sınav birleştirme yapılamaz. Örneğin; İnşaat Boyacısı ulusal yeterliliğinin A1 biriminin T1 sınavına X kuruluşunda, P1 sınavına Y kuruluşunda girilemez. Aynı kuruluşta bir birimin içerdiği tüm sınavlara girilmesi ve başarılı olunması halinde birim başarısı elde edilebilir.

Gözetim, MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi sahibinin belgesinin geçerlilik süresi içerisinde ilgili mesleki yeterliliği sürdürdüğünün tespit edilmesi amacıyla yapılan izleme ve değerlendirme faaliyetleridir. Yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşları ulusal yeterliliklerde belirtilen gözetim şartlarına uygun olarak gözetim zamanı geldiğinde belge sahiplerinden o meslekte aktif olarak çalışmayı sürdürdüğünü gösterir kanıt ve kayıtları iletmelerini talep ederler. - Belge sahibi istenen kanıt ve kayıtları ilgili yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşuna iletmelidir aksi takdirde kuruluş ilgili belgeyi askıya alma ve iptal etme hakkına sahiptir.

Belge yenileme, MYK Mesleki Yeterlilik Belgesinin geçerlilik süresi sonunda belge sahibinin mesleki yeterliliğini sürdürdüğünün tespit edilmesi ve mesleki yeterliliğini devam ettiren kişinin yeniden belgelendirilmesi faaliyetleridir. MYK Mesleki Yeterlilik Belgeli kişi geçerlilik süresi bitmeden önce belgesini yenileyebilir, eğer yenileme işlemlerini yapmazsa geçerlilik süresi tamamlandığında belgesinin geçerliliği sona erer. Yenileme işlemlerinin belgesi alınmış aynı Kuruluşta yapılması zorunlu değildir, ilgili yeterlilikte yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşlarından tercih edilen herhangi birinde belge yenileme yapılabilir./div>